Senter for nordlige folk

Uncategorized @sa

Buošši-bálkkašumi 2023

by

Buošši-bálkkašumi 2023

Riddu Riđđu ja Davviálbmogiid guovddáš juhket Buošši-bálkkašumi dán jagi Riddu Riđđus. Buošši-bálkkašupmi lea kulturbálkkašupmi mii addo olbmuide, joavkkuide dahje servviide geat leat dahkan positiivvalaš árjja čalmmustahttit mearrasámi kultuvrra ja giela; juogo daguideaset bokte dahje go leat ovdagovvan.  

Bálkkašumi juolludeaddjit bivdet dál álbmogis evttohusaid bálkkašumi vuostáiváldiide. Olbmos dahje olbmuin ferte leat čanasteapmi Davvi-Romsii: Gáivutnii, Omasvutnii, Ivgui, Ráisii, Návutnii dahje Gálsii. Davvi-Romssas sátni buošši ii čujut goappáge sohkabeallai, ja dat lea rámideaddji sátni mii govvida olbmo guhte lea árjjálaš, viššal, duostil ja balu haga.  

Evttohusa aktan ákkastemiin sáddet maŋemusat geassemánu 1.b. dása: buossi@riddu.no 

Sajje Solbakk, Riddu Riđđu festiválahoavda, lea rámis go sáhttá dál nuppádassii almmuhit mearrasámi bálkkašumi: Buorre dovdu lea beassat geiget Buošši-bálkkašumi! Mii dovdat ollu olbmuid geat ánssášivčče gutni iežaset áŋgiruššamiid geažil, go buktet oidnosii mearrasámi giela ja kultuvrra, ja erenoamáš dat leage olbmui go su iežas álbmot gudnejahttá. Mii čearggos mielaid vuorddašit olbmuin eavttuhusaid, ja doaivut ahte nominašuvdnii šaddet ollugat! 

Svein O. Leiros, guhte lea Davi álbmogiid guovddáža beaivválaš jođiheaddji, vuorddaša iluin vejolašvuođa gudnejahttit guovllu dehálašk kulturovddideaddji olbmuid: Stuorra ilolaš sáhka lea go mii dánge jagi sáhttit geiget buošši-bálkkašumi.  buktá rámi guvlomet mearrasámiide guđet leat searvan ovddidit mearrasámi identitehta, kultuvrra ja giela. Dat lea erenoamáš dehálaš ja vel ilolaš ášši. Davi álbmogiid guovddáža beaivválaš jođiheaddjin lean ilus go mis lea ođđa ovttasbargu Riddu Riđđu festiválain.  

Diibmá vuittii Gáivuona olmmáivákkit Bjørg Fossli mearrasámi gudnebálkkašumi.  Bálkkašeaddji joavku buvttii erenoamážit ovdan ahte Bjørg lei doaibman giellaovddideaddjin ja bargan viššalit iežas mearrasámi siidasuohkana ávkin. Bálkkašumi vuoiti dajaige ieš ná: “Maid ba gal olmmoš galggašii muđui dahkat? Siiddas čohkohallat gođđosiiguin?”. 

Gohččun genaralčoahkkimii 2023

by

Foto: Ørjan Bertelsen

Gohččun genaralčoahkkimii /  Innkalling til ordinær generalforsamling for DÁG 

Bovdet dákko bokte dábálaš generalčoahkkimii DÁG várás. Čoahkkin lea Davvi Álbmogiid Guovddážis Olmmáivákkis, Gáivuonas miessemánu 25.b.2023 bie. 11.30  

Det innkalles herved til ordinær generalforsamling for DÁG. Møtet vil finne sted den 25.05.2023 kl. 11.30 på selskapets lokaler i Manndalen, Kåfjord  

 Čuovvovaš áššit gieđahallojit:   

  1. Dohkkehit gohččuma ja fápmudusaid 
  2. Válljet čoahkkinjođiheaddji, beavdegirjjičálli ja -vuolláičálli 
  3. Dohkkehit jahkerehketdoalu 2022 
  4. Dohkkehit jahkedieđáhusa 2022 
  5. Sisaboahtti  áššit 
  6. Mearridit stivrra ja revisora buhtadasaid 
  7. Válga 

 Til behandling foreligger: 

  1.  Godkjenne innkalling og fullmakter 
  2. Valg av møteleder, protokollfører og underskriver av protokollen 
  3. Godkjenne årsregnskap 2022 
  4. Godkjenne årsberetning 2022 
  5. Innkommende saker  
  6. Fastsettelse av godtgjørelse til styret og revisor 
  7. Valg

Oasusdoallit geat ovddastuvvojit fápmoduvvon ovddasteaddji bokte fertejit buktit čálalaš fápmodusa. Priváhta oasusoamasteaddjit bovdejuvvojit ráhkkanančoahkkimii seamma beaivve bie. 09.00. Jahkečoahkkima áššebáhpiriid gávnnat min neahttasiidduin www.senterfornordligefolk.no “min birra” boalu vulde. 

 Aksjonærer som representeres ved fullmektig må fremlegge skriftlig fullmakt. De private andelshaverne inviteres til forberedende møte kl. 09.00 samme dag.  Sakspapirene til årsmøtet er tilgjengelig på våre nettsider www.senterfornordligefolk.no, under knappen “Om oss” fra 5.mai. 

 

Olmmáivággi 04.05.23

Dearvvuođat/Med hilsen  

 Torjer Olsen 

 Stivrrajođiheaddji/Styreleder -sign-  

 Tlf.:  +47 416 38224 

Epost.: torjer.olsen@uit.no  

 

 

Vuosehus: Dekoloniseren ja revitaliseren Sámis. Ola Røe govat 1979 – 2019

by

Čájáhus álggahuvvo Álttááššiin, joatkašuvvu Beaivváš sámi nášunálateateriin, Mázejoavku, Riddu Riđđu, Heini Wesslin ja loahpas Nils Aslak Valkeapáá – Áillohaš.

– Oččon sámi ustibiid og studerejin Romssas 70-logus. Čohkkájun dávjá singuin «sámi čiegas» Prelatenis. Ledjen singuin maid sámefeasttain. Dán muitala govvideaddji Ola Røe, mo son oahpásmuvai Sámin.

Ola Røes govvidandoaibma leamaš dan áigodagas go Sámis dáhpáhuvai buot eanemusat. 1970-loguin álggahuvvui dekoloniseren ja revitaliseren Sámis. Sápmelaččat hálidedje ere beassat koloniseremis ja hálideddje eláskahttit kultuvrraset. Čájáhus dokumentere dán ođđa áiggi sámi servodagain. Dat álggahuvvo Álttááššiin, man boađusiin leai ahte sámeálbmoga status Norggas nannejuvvui. Das rájes loktanii vuoibmi dekoloniseremis ja sámekultuvrra ealáskahttin.

– Fárrejin Guovdageaidnui 80-logus. Ássen doppe moadde jagi. Doppe bargen maid ovttas govvideaddjiin Harry Johansenin, gii lea sápmelaš.

Ola Røe
Ola Røe

Govvideaddji Ola Røe bajásšattai Langhusas Ski gielddas olggobealde Oslo. Son lea assan dáppe davvin 1976 rájes. Ola lea økoboanda ja govvideaddji. Son ássá Selnes báikkis Báhcavuonas, bearrašinniis ja máŋggalágan ealliguin. Son álggahii karrieras govvideaddjiin 1979:is, aiddo máŋŋelaš go lei geargan oahpaheaddjioahpus Tromssa oahpaheaddjiskuvllas. Son manai Áltái govvendihtii Alaheaj-Guovdageaineanu dulvadanvuostálastimiid. Dan dagai freelancáriin Romssa aviissa Nordlys ovddas. 90-logu álgui lei son fásta frelancagovvideaddji Oslo aviissa Dagbladet ovddas. Sus lei iežas fidnodat Romssas. Son govvii buot lagan ođasáššiid Davvi-Norggas, main lei riikkaviidosaš beroštupmi – Oslo geahčastagas.

Hålogaland Teater – HT lei su deŧáleamos bargoaddi 1979 – 2016 áigodagas. Doppe válddii son preassa-, prográmma- ja pláhkátgovaid. Govvii measta buot teaterčájálmasaid HT:as 30 jagi, sulli 230 čájálmasa. Ola lea maid govven moadde čájálmasa Beaivváš Sámi teáhter ovddas Guovdageainnus. Lea maid govven Stellaris Dánsunteáhtera Hammerfeasttas ja Sampo Teáhtera Girkonjárggas. Ola lea jagiid čađa bargan olu miehtá Sámi, ovttas sámi journalisttaiguin ja kulturbargiiguin. Sus leamaš govat iešguđetge lágan čájáhusain. Fáttát leamaš oljobargiid árgabeaivi, guovssahasat, Davvi-Norgga luondu ja biras ja davvi čuovga.  Son buvttadii 90-logu álggus multimediačájáhusas “Davvi-Norga gávcci jahkeáigodagas”. Dat čájehuvvui konferánssain ja kulturdoaluin ealli musihkain celloin ja juoigamiin. Son leamaš moddii govvideaddjiin fárus giđđajohtimis Finnmárkku duoddaris mearrariddui.

Son álggahii 1998:is oktasašbarggu Jorunn Eikjokain, gii lea sosialántrolpologa ja kultubuvttadeaddji. Soai leaba dan rájes ráhkadan máŋga čájáhusa fáttáin Sámis. Sudno girji “Ovcci Sámi áigegova” ilmmai 2013:is golmma gillii ČálliidLágádusas. Lassin sámegilli, vel dáro- ja eaŋgalasgillii. Čájáhus ”11 sámi áigegova” rahppui 2017:is bistevaš čájáhussan Kulturhistorjjálaš museas Oslos. Dan rájes leaba ráhkadan dokumentara ja čájáhusa “Árbediehtu – sámi máhtolašvuohta eanandoalus ja meahcásteamis” .  

Čájáhus leat su govat 40 máŋimuš jagis, 1979:s gidda 2019 radjai.

Produseanta ja teakstaovddasvástideaddji:  Jorunn Eikjok

Design: Ola Reibo

Maze joavku.

Maze joavku

SÁMI VAHKKU 2023

by

Samisk flagg

Sámi vahkku 2023

Bures boahtin sámi vahkkui Olmmáivággái! Davvi álbmogiid guovddáš ovttas Riddu Riđđu festiválain, Sámi girjerájusbálvalusain ja Giellasiida – Sámi giellaguovddážiin bovdet somas ja gelddolaš beivviide. Mis leat suohttasat sihke mánáide ja rávisolbmuide.

Govven: Ørjan Marakatt Bertelsen 

BEARJADAT GUOVVAMÁNU 3.B

Mii álggahit sámi vahkku čájehit guokte áibbas ođđa filmma. Mii leat nu rámis go beassat čájehit “Ellos eatnu – La elva leve” filmma seamma beaivvi go lea vuosttaščajálmas. Filbma lea dahkkon dáhpáhusa vuođul, mii lea hirbmat ollu hábmen sihke dáčča ja sámi historjja. Thorbjørn Egner bivnnuhis muitalus Kardemommegávpoga birra lea aitto ráhkaduvvon animášuvdna filbma maid olles bearaš beassá geahččat. Dán girjás ja ealas filmmas deaivvat golbma rievvára, Sofe-siesá ja politijameašttir Bastiana, oahpes lávlagiid beasat dál gullat ođđa hámis. Ja suohttaseamos filmmain lea dieđusge ahte buohkat sámástit.

Bie. 17:00 Filbmačajáhus: Olbmot, rievvárat ja Kardemomme-gávpot – Sámegillii

Bie. 19:00 Vuosttaščajáhus: Ellos eatnu – La elva leve

Bie. 21:00 Quiz`a Davás olgobáikkis

MÁNNODAT GUOVVAMÁNU 6.B
The answer is Land. Foto: Antero Hein.
Bie. 10:00 Leavgageassin

[Read more…] about SÁMI VAHKKU 2023

čájálmas: Bohtos dál dat beana

by

Ráhkisvuođamuitalus muhtin olbmá ja su beatnaga birra, mávssaheami ja mášohis vuordima. “Beana báhččon, logan, ja oainnán su čuožžume ja guovlá vulos. Ii beana sáhte leat báhččon, beatnagiid ii sáhte goddit. Son lohka beana lea báhččon, muhtin lea goddán dan. Son lea báhčán beatnaga ja son galgá jápmit. Dán eahkeda galgá son jápmit.”

Jon Fosse lea ieš lohkan ná fáttá beatnaga birra. “Mun doaivvun beana lea juoga dego gielahis áddejumi birra sáhkan, ja mun geahččalan várra čállit dan čuvgehusa gielalaš ipmárdussii bihtá bottožin.  Go dan čuoččuhan, de aŋkke orro boastut. Mun doaivvun mii fertešeimmet beroštit mas nu, ja vuordit juoidáid, nugo Beatnaga, Ipmila, Ráhkkása, Godota.

Bistá/Varighet: 75 min.

Bileahtta