Senter for nordlige folk

Uncategorized @sa

Doaibmajođiheaddji, Davvi Álbmogiid Guovddáš OS

by

VIRGEALMMUHUS: DOAIBMAJOĐIHEADDJI Davvi Álbmogiid Guovddáš OS

Mii ohcat 100% DOAIBMAJOĐIHEADDJI Davvi Álbmogiid Guovddáš OS:i. Guovddáš lea mearrasámi guovddáš mii galgá gaskkustit máhtu mii lea deaŧalaš ja áigeguovdilis gáldu mearrasámiid ja mearrasámi servodagaid birra.

Guovddáš galgá doaibmat resursaguovddážin aktevrraide geat barget searvvi ulbmiliid ovddas báikkálaččat, regionálalaččat, našuvnnalaččat ja riikkaidgaskasaččat. Guovddáš galgá dahkat davviálbmogiid kultuvrraid eambbo oidnosii, ja váikkuhit dasa ahte máhttu ja dihtomielalašvuohta álgoálbmogiid birra buorrána.

Davvi Álbmogiid Guovddáš OS / Senter for Nordlige Folk AS lea mearrasámi kulturviessu masa gullet Dálááiggi musea, Kulturlatnja, mearrasámi stuoragievkkan, álbmotgirjerádju, sámi girjerájusbálvalus, kanturlanjat Sámediggái, Gáivuona Giellaguovddáš ja Riddu Riđđu festivála.

Mii ohcat olbmo gii máhttá bargat iešheanalaččat, geas leat buorit teknihkalaš ja IT-gelbbolašvuođat, gii bures ovttasbargá earáiguin, geas leat návccat čađahit buriid jurdagiid ja prošeavttaid okto ja lagaš ovttasbargguin earáiguin.

Bargo- ja ovddasvástádussuorggit

Doaibmajođiheaddjis lea váldoovddasvástádus teknihkalaš rusttegiid ja olgovisttiid ja visttiid bajásdoallamii. Sus lea maiddái ossodagaovddasvástadus bušeahtas, ja doaibmaplána. Šiehtadusa mielde galgá oassi virggis čadnot gievkkanbargui, ja lágidit doaluid ja čoahkkimiid nu go čuovgga ja jiena lágideami. Doaibmajođiheaddjis lea maiddái ovddasvástádus HMS čuovvoleamis teknihkalaš rusttegiin.

Guovddáža beaivválaš jođiheaddji lea doaibmajođiheaddji lagamus jođiheaddji.

Gelbbolašvuođat

Mii ohcat olbmo geas lea:

  • Bargohárjáneapmi ja gullevaš oahppu.
  • Siskkáldas bearráigeahččanvuogádagaid ja systemaid dovdan.
  • Teknihkalaš gelbbolašvuohta mii guoská stivrenvuogádagaide, áibmomolsumii, báhkkii jna.
  • Buriid ovttasbargonávccaid.

Persovnnalaš heivvolašvuohta deattuhuvvo. Ovdamunnin lea dovdat sámi ja álgoálbmogiid kultuvrra, historjjá ja servodateallima ja sámegiela. Vejolaš ohccit bovdejuvvojit jearahallamii. Bálká soahpamuša mielde.

DÁG sáhttá fállat buori ja gelddolaš bargobirrasa min lanjain Olmmáivákkis – Gáivuonas.

Ohcan oktan CV:in ja referánssaiguin sáddejuvvo čujuhussii: svein@nordligefolk.no ovdal 15.04.2024
Jus leat gažaldagat ja dárbbašat eanet dieđuid virggi birra, de váldde oktavuođa beaivválaš jođiheddjiin Svein O. Leiros tlf. 957 93799
dahje stivrajođiheaddji Camilla Brattland tlf. 918 02188.

Máhtut prošeakta

by

Máhtut prošeakta

Dán vahkus lei mis vuosttaš čoahkkin Olmmáivákkis Máhtut prošeavtta ovttasbargoguimmiiguin.
DÁG galgá váikkuhit mearrasámi borramušárbevieruid dán rádjerasttideaddji prošektii, mas earret eará borramušmáhttu ja -sorjjasmeahttunvuohta lea fokusis.

Olmmáivákki čoagganeamis dán vahkus deattuhuvvui mearrasámi borramušmáhttu, ja resurssat mat báikkálaš servodagas leat.
Guossástallan Katarina Niva ja Dag Runar Voldvika luhtte Vatnegårdenis lei oassin prográmmas.
Sii barget sihke gusaiguin ja sávzzaiguin ja sis leat ollu eará eallit sin doalus, ja sii leat čeahpit gaskkustit báikkálaš borramušbuvttadeami.

MÁHTUT – Sámi máhttu ja práksisa ruoná nuppástuhttimis lea mihttomearrin ovddidit ja seailluhit árbevirolaš sámi eallinbirgengelbbolašvuohta, máhtu ja práksisa sámi servodagain iešguđet guovlluin Sámis. Lea golmmajagáš prošeakta maid Interreg Aurora Sápmi-prográmma ruhtada.

Prošeavtta váldoovttasbargoguoibmi lea Lappland Universitet (EU). Eará oasálaččat leat Sámi oahpahusguovddáš (Anár), Várdduo, Sámi dutkama guovddáš ( Ubmi universitehtas) ja Norgga árktalaš universitehtamusea (Romsa). Davvi Álbmogiid Guovddáš lea okta máŋgga sámi oasálaččas prošeavttas.

Govva: Galledeapmi Vatnegårdenis Olmmáivákkis.
Govven: Henrik Olsen

Loga eanet Máhtut-prošeavtta birra dás: mahtutproject.com

KULTURÁRBI – SÁHTTÁ MAIDDÁI LEAT HERSKKOHALLAT

by

Dál lea jaskodan maŋŋel dán jagi stuora dáhpáhus Davvi Álbmogiid Guovddážis, ja dán jagi Etegilde lea historjá.

Álggos mii guovddážis háliidit giitit buohkaid geat bohte dán jagi Etegilde ja lei mielde ráhkadit dán stuora deh

álaš ávvudeami minguin, din haga ii livččii leamaš Etegilde. Mii diehtit ahte máŋgasat illudit dán dáhpáhusii, gos mii beassat návddašit min earenoamáš kulturárbi gos buffeas leat dievva buori árbevirolaš biebmu. Soaitá mii váldit dan dego diehttelasvuohta ahte guossohit njálgga ár

bevirolaš biepmu min mearrasámi gievkánis, muhto dat ii leat diehttelasvuohta. Vai beasat dan nagodit dahkat, de ferte leat muhtin geas lea dehálaš máhttu, ja haga dan dehálaš máhtu maid Ann Kristin Hansenis lea, de ii livččii dat vejolaš. Lágidit Etegilde ja eará kultuvradáhpáhusat gáibida máhttu ja gelbbolašvuohta maid moattisin leat, ja dan dihte mis lea hui ollu lihkku ahte mis lea Ann Kristin min mearrasámi gievkánis čađa máŋggalot jági. Dat máhttu maid son lea huksen bajas dego gievkánhoavda lea áibbas dehálaš, earenoamážit jus geahččat dan čađa nanaguoddevaš kulturgaskkusteamis.

Dán kulturárvvu muittuha min geat mii leat. Muittut mánnávuođas ihtet ja čatnet min oktii ovtta identitehtagullevašvuhtii. Dá lea min kultuvra ja historjá.

Máŋggasat sin geat bajasšaddet dál eai leat soaitá nu hárjanan borrat sávzaoaivvi, varramárffiid, boahkkeguoli, buoidebuonjusa, boahkkebiergu, guohppármállasiid, guollegáhkuid, dorskenjuokčamiid ja gárpamullju. Dan dihte lea dakkar lágideamit hui dehálaččat vai mii sáhttit váldit várá ja joatkit min njálgga biebmuárbevieruid min mearrasámi guovlluin. Mii leat máiddái hui ilus das ahte min sátnejođiheaddji Bernt Erik Isaksen Lyngstad Gáivuonas oaidná dan árvvu ja dehálašvuođa das, ja dan

dihte bovde nuoraid gaskkal 18 ja 25 jagi nuvtta biepmufestii. Dat lea nie mii sáhttit joatkit bargat buori gaskkustemiid, ja dahkat min dološ biebmuárbevieruid oahpis boahtte buolvvai.

Mii háliidit dainna giitit buohkaid geat bohtet, ja giitit buot lihkkusáváldagaid ovddas. Eareonamažit mii háliidit giitit Espen, Even, Kevin ja Odd Isaksen buori guoimmuheami ovddas.

Mii illudit juo Etegildet 2025:ii.

Váimmolaš dearvuođat mis Davvi Albmogiid Guovddáš AS:s.

Svein O. Leiros

-Beaivválašjođiheaddji-

Dán jagáš Buošši-vuoitit leaba Ruth ja Per Larsen

by

Govven: Ørjan Marakatt Bertelsen

Nuppi jagi maŋŋálaga geigejuvvui Buošši-bálkkášupmi Riddu Riđđu Festivála rahpamis. Dán jagi oaččuiga Ruth ja Per Larsen bálkkašumi go leaba áŋgiruššan mearrasámi kulturhistorjjá goziheamis.

Davvi-Romssas “buošši” lea gudnenamahus muhtumiidda geat leat áŋgirat, barggánat, jálut ja duostilat. Leat buošši lea stuora komplemeanta, muhto dan ferte ánssášit. Eamiálbmotfestivála Riddu Riđđu ja Davviálbmogiid Guovddáš leat ovttas ásahan Buošši-bálkkašumi gudnin bargi ja duostilis olbmuide dahje servviide geat leat bidjan erenoamáš návccaid čalmmustahttit mearrasámi giela ja kultuvrra.

Árvvoštallangoddi oaččui máŋga nana nominašuvnna, muhto dán jagi bálkkašumi vuoitit ledje erenomáš buorit. Ruth ja Per Larsen leaba áŋgiris sápmelaččat geat máŋggaid jagiid leaba bargan mearrasámi kultuvrra, giela ja historjjá gáhttemiin. Soai ássaba Skárfvákkis – vuotnagilis Gáivuona suohkanis mas lea guhkes sámi historjá. Ovttas Skardalen Bygde- og Kulturlag:in leaba dát guovttos leamaš mielde seailluheamen mearrasámi kultuvrra ja birrasa gilážis.

Guossolas bálkkašumi vuoitit leaba vuostáiváldán lohkameahttun gussiid geat leat beassan oahpásmuvvat návehiin ja gođiiguin, vákkiin ja fiervvás. Ođasmahttojuvvon návehis lea bárra lágidan nu ahte doppe sáhttá viidáseappo fievrridit gili kulturhistorjjá. Doppe guossit besset áinnas návddašit mearrasámi biepmu ja gullat muitalusaid dahje sámi lávlagiid ja sálmmaid. Fiervvás leat máŋga ovddeštuvvon návsttet gos beassá oahpásmuvvat guollebivdiid eallimiin. Skárfvákkis leat máŋgačuođi sámi báikenama, maid Per ja Ruth leaba leamašan mielde duođašteamen ja galbemin.

Ruth ja Piera leaba áŋgirat gáhttet gili erenoamáš kultureanadaga. Soai leaba maid sihkkarastán dan, ahte árbevirolaš diehtu sirdašuvvá boahtte bulvii. Juohke geasi vuostáiváldiba soai nuoraid geain lea gullevašvuohta gillái, ja sii ohppet háset láju ja guohtuneatnamiid ja divodit visttiid.

Bárra lea maid mielde Gáivuona sámi lávlunjoavkkus, Ruth goarru Ivgugávttid buot bearrašmielláhttuid geat dan dárbbašit ja lea áŋgir Olmmáivákki duodjesearvvis ja Romssa Sámiid Duodje searvvis.

Loga eambbo Skárfvákki kultureanadaga ja bálkkašumi vuoitiid birra dás:

https://nordligefolk.no/sjosamene/naering-og-naturbruk-2/skardalen-kulturlandskap/om-skarfvaggi-skardalen/

DÁIDDA DOPPE GOS OLBMOT LEAT

by

Dakkár visti go Davvi Álbmogiid Guovddáš ánssáša čiŋá mii movttiida min gussiid. Min iežamet Ramona Salo lea ráhkadan erenomáš dáidaga mii lea heŋgejuvvon min kultursálii. Kultursálii čáhket olu olbmot ja dat geavahuvvo máŋggalágan oktavuođain.

Dás sáhtát lohkat mot Ramona čilge dáidagis:

Kultursála čikŋá lea ráhkaduvvon guhkit áigodagas gaskal 2021-2023. Dáidagis leat iešguđetlágan láiggit mat leat sihke gođđojuvvon, ja čuolbmaduvvon gođđosiidda. Duogáš lea ráhkaduvvon bázahusláiggiin. Buot lea gieđain čuolbmaduvvon. Dáidda lea ráhkaduvvon ruovttudahkkon muorra gođusrámmii, maid mu áhčči lea ráhkadan mihtuid mielde. Vuogi mot čanan tekstuvrra gávnnahin go vázzen dáiddaallaskuvllas, maid lean atnán ja buoridan dan rájes. Čatnánmálle ráhkada tekstuvrra mii sáhttá muittuhit suinniid, riesaldagaiguin ja šealgadis gártniin sáhttá čázi maid muittuhit. Gorži lea dán dáidaga vuolgga. Mis leat máŋga goržži Gáivuonas. Vuoksájohka lea mu inspireren, muhto dáidagis sáhttá oaidnit vaikko makkár goržži, mii kultursále seainni vulos golgá. Dáidaga namma lea Goržži.