Senter for nordlige folk
Buorit juovllat ja buorre ođđajahki buohkaide! Mii leat rievdadan rahpanáiggit guovddážis ođđa nationála gáržžidusaid dihtii.
Vahkku 51 buvda lea rabas čuovvovaš áiggit:
Mánnodat 20. b. juovlamánus: 10.00-14.00
Disdat 21. b. juovlamánus: 10.00-14.00
Gaskavahkku 22. b. juovlamánus: 10.00-14.00
Duorastat 23. b. juovlamánus: gidden
Merke kaleandarii dáhtoniid golggotmánu 25.b- 31.b. go dalle lea sámi giellavahkku. Maiddai dán jagi fállat prográmmá mas lea olu sisdoallu nugo čájáhusat, girjeságastallamat, mánáidčájalmasat ja konsearta.
Sámi giellavahku ulbmil lea loktet sámegiela stáhtusa, máhtu giela ja kultuvrra birra olles servodagas. Juste dán vahku galgá sámegiella gullot ja leat oidnosis juohke sajis.
Gáivuona giellavahku prográmma lea ovttasbargu gaskkal Giellasiidda, Davvi álbmogiid guovddáža, Davvi-Romssa musea, Sámi girjerádjobálvalusa, Gáivuona girjerájo, Troms fylkesbibliotek já Riddu Riđđu festivála.
Hávskes ja garra čájáhus láhppon mearrasámi kultuvrra birra.
Dáiddár Christin Løkke bajásšattai davvi guovllus ja čilge Olgogátti Ráissas, báikki gos su áhkku ja áddjá oruiga ja šattai vuolggasadjin su eallimis. Son ii ipmirdan ovdal go rávásmuvai ahte su bearaš ledje sápmelaččat.
Maŋimus jagiid lea Løkke dutkan iežas sámi duogáža. Bácciid ja govaid čađa gaskkusta son garra historjjá kultuvrra láhppon mearrasámi kultuvrra birra.
Sámi giellavahku sáhtát fitnat geahččame čájáhusa:
mánnodaga- bearjadaga: dii. 09.30 – 15.30
lávvardaga: dii. 10.00 – 14.00
Bearjadaga 18.00 Duodjekursa Verddesiiddas (boares láibbohagas Lávkgiettis).
Jorunn Løkvoll ja Elle Reidarnieida Varsi lágideaba kursa gos lea vejolaš goarrut duodjeveaskku, pennála, burssa, dahje sáhttá goarrut juoidá man ieš háliida.
Kursa lea nuvttá muhto oasseváldit mákset ieža ávdnasiid ovddas.
Sádde maila ja dieđit iežat čujuhussii: ellevarsi@outlook.com
Elle ja Rebella mátki Gáivuonas.
Čájálmasas “Elle ja Rebella mátki Gáivuonas” oahpásmuvvabehtet Elliin ja smávvá vávváin mas lea namma Rebella. Mii oahppat mearrasámi kultuvrra birra, lávlut sámegiel lávlagiid ovttas, ja Rebella háliidivččii oahpahit mánáide ovtta báikkálaš luođi.
10.00 Biertavári mánáidgárdi
11.00 Dálusvákki mánáidgárdi
14.00-18.00 Rabas beaivi mearrasámi dálus Miessegiettis.
17.00 Elle ja Rebella mátki Gáivuonas, Holmenes sjøsamiske gård.
Čájálmasas “Elle ja Rebella mátki Gáivuonas” oahpásmuvvabehtet Elliin ja smávvá vávváin mas lea namma Rebella. Mii oahppat mearrasámi kultuvrra birra, lávlut sámegiel lávlagiid ovttas, ja Rebella háliidivččii oahpahit mánáide ovtta báikkálaš luođi.
Disdaga golggotmánu 26.b
June Sommer Strask lágida čájálmasa: Luottat sániin– Spor i ord– sámi cukcasat mánáide
Luottat sániin čájálmasas leat dološ sámi cukcasat ja luođit, vižžojuvvon girjjis – Luottat sániin. Stuorámus oassi cukcasiin leat elliid sivdnádusa birra, muhto leat maid cukcasat dan birra mot noaidegoansttaiguin sáhttá sirdit sulluid, muosehuhttit bivdolihkku- ja mot birget eallimis.
09.00 Davvi álbmogiid guovddážis
12.45 Dálusvákkis
09.30 Elle ja Rebella mátki Gáivuonas, Sámi mánáidgárddis Olmmáivákkis.
11.00 Giellasiiddas lea lágideapmi Omasvuona skuvlla ovddas.
Duorastaga golggotmánu 28.b
15.15 Susanne Hætta: Mázejoavku – Indigenous Collectivity and Art, rávdnjejuvvo Finnlittas, Davvi álbmogiid guovddážis, kultursállas.
Rávdnjen Finnmárkku internationála girjjálašvuođafestiválas (Finnlitt). Kultursállas.
17.00 Filbmačájáhus Davvi álbmogiid guovddážis, Kultursállas
Luoitte Mu, 10 minuhta
Balddonasfilbma mii lea vuođđuduvvon “kvithanda” nammasaš cukcasis Gáivuonas.
Filbma lea ovttasbargu gaskkal HATS Hålogaland amatør teater selskap) ja Giellasiidda.
Bonki, 19 19 minuhta
Filbma lea vuođđuduvvon Ivgu historjjás “Bonki” birra gii lei maŋimus oskkolaš sámi dološ religiovnnas.
11.00 Siri Broch Johansen: Reive kommišuvdnii- Irene Larsen ja Siri Broch Johansen ságastallaba, rávdnjejuvvo Finnlittas, kultursállas.
Rávdnjen Finnmárkku internationála girjjálašvuođafestiválas (Finnlitt). Kultursállas.
11.00 Ábiid plástihkat- Rita Sørly ja Rauni Magga Lukkari lágideaba guovttegielalaš muitalanbottu mánáide.
Rávdnjen Finnmárkku internationála girjjálašvuođafestiválas (Finnlitt). Kultursállas.
12.00 Simon Issat Marainen lágida luohte ja muitalančájálmasa mánáide vuođđuduvvon mánáidgirjjis: “Joekoen sjïehteles ryöjnesjæjja” “En skikkelig flink liten reingjeter” man Anne Grete Leine Biente lea čállán.
Bistu: 25 min, Kultursállas
Eaŋkilis guossoheapmi: kakáo, bollját ja gáffe.
12.30 Mikael Niemi- Muitaleaddji Pajalas- girječálli ja Aud Tåga ságastallaba girječállima birra.
Rávdnjen Finnmárkku internationála girjjálašvuođafestiválas (Finnlitt). Kultursállas.
23.00 Konsearta Simon Issat Marainen & co., Dávas
Uvssat ráhppojuvvojit 21.00
Bártnáš guhte hárddii guovssahasa lea dološ cuvcca ođastuvvon hámis ja lea dan birra go muhtin nieiddaš vuolgá ohcat unna vieljaža maid Guovssahas lea váldán iežas háldui.
Mii: Musikala: Guovssahasa hálddus
Goas:: 19. 10 dii 18.00
Gos: Davvi álbmogiid guovddáš / Senter for nordlige folk, kulturlanja
Lávdegiella: Davvisámegiella
Dáhpáhus álggahuvvo hui dábálaš bearraša luhtte 2020’s. Sii leat eadni, áhčči, nieiddaš ja unna vieljaš. Stuoraoabbá lea viežžame unnavieljaža ruoktot muhtin skábmaeahkeda go unnavieljaš fuobmá hárdigoahtit Guovssahasa, go son lea oahppan ahte juoga dáhpáhuvvá go muhtin hárdá dan. Nieiddaš gal ii jáhke dasa ja lohka dan dušše dološ diidan, iige beroš hehtet su. Muhto imáš dáhpáhuvvá dan seammás go Guovssahas libaidišgoahtá ja dohppe bárehuočča iežas lusa. Ii oktage jáhke nieiddažii go son muitala dáhpáhusa birra, muhto áddjá gal velá muitá maid vuorasolbmot lávejedje máinnastit go son lei unnin. Nieiddaš šaddá čađahit ovddolaš mátki gávnnahan dihte mot beasašii Guovssahasa lusa.
Čálli: Nils Gaup
Dramaturga: Knut Walle
Bagadalli: Nils Gaup
Koreográfa: Marte Fjellheim Sarre
Šuokŋadahkki: Roger Ludvigsen
Čuojaheaddjit: Roger Ludvigsen ja Anthoni Hætta
Lávdehábmejeaddji: Ole Thomas Nilut
Bivttashábmejeaddji: Sara Ellen Anne Buljo Eira
Čuovgahábmejeaddji: Øystein Heitmann
Hámahábmejeaddji: Trude Sneve
Video/filbma: Andreas Ausland
Neavttárat: Marte Fjellheim Sarre, Elin Kristina Oskal, Nils Henrik Buljo, Egil Keskitalo, Iŋgor Ántte Áilu Gaup, Mary Sarre
Dán jagáš dáiddačájáhus Riddu Riđđus guorahallá oktavuođaid gorudii, sohkabeallái ja seksualitehtii sámi perspektiivvas. Čájáhus čohkke dáidagiid dáiddáriin geat lahkonišgohtet fáttá iešguđet láhkái ja iešguđet mediaid bokte.
Seammás go leat garra jávohisvuođanorpmat Sámis, de eallit mii áiggis gos hállojuvvo eanet ja eanet goruda, sohkabeali ja seksualitehta birra almmolaš lanjas. Riddu Riđđu háliida doarjut dán ovdáneami ja ovddidit dan ságastallamiid bokte. Mo galgat beassat viidásut servvodahkan? Makkár guottuid háliidit mii ovddidit nuoraide ja boahttevaš buolvvaide?
Jus galgá ulbmilis ságastallan de ferte min iežamet kultuvra ja historjjá leat vuolggasadjin.
Dán jagáš dáiddačájáhus Riddu Riđđus guorahallá oktavuođaid gorudii, sohkabeallái ja seksualitehtii sámi perspektiivvas. Čájáhus čohkke dáidagiid dáiddáriin geat lahkonišgohtet fáttá iešguđet láhkái ja iešguđet mediaid bokte.
Jaskatvuođa maŋŋá: Sexy Sápmi lea ovttasbargu gaskal Riddu Riđđu ja Davvi álbmogiid guovddáža. Čájáhusa buvttadeaddji lea Ellen Berit Dalbakk. Nordisk kulturkontakt ja Romssa ja Finnmárkku fylkkasuohkan leat dorjon čájáhusa.
Čájáhusa oainnat gallerijas dáid áiggiid:
Duorastaga: 13.30-18
Bearjadaga: 12-18
Lávvordaga: 12-18
Dán bakte die đihuvvo ahte searvvis galgá leat generalačoahkkin 21.05.2021 bie. 12:00 guovddážis.
Dat dábalaš generálačoahkkin galgá meannudit:
Oasusdoalli guhte lea doaimmahanválddi earái addán ferte buktit čalalaš fápmudusa. Priváhta oasusdoallit bovdejuvvojit ráhkkanančoahkkimii bie. 11.00 seamma beaivvi guovddažis.Jahkečoahkkima bovdehus ja áššebáhpirat biddjojit min neahttasiidduide https://senterfomordligefolk.no/om-oss/
Bivdit áššiid maid háliida dieđihit generalačoahkkimii sáddet Svein O. Leiros (svein@nordligefolk.no) dahje stivrajođiheaddjái Torjer Olsen (torjer.olsen@uit.no ) ovdal njukčamánu 30.04.2021.
Foto: Ørjan Marakatt Bertelsen
Odne lea sámeálbmot beaivi.
Dán beaivvi lávet dábálaččat čoahkkanit stuorra doaluide miehta Sámi – muhtun báikkiin ávvudit olles vahkku – muhto pandemiija dihte de fertet ráddjet deaivvademiid.
Dát jahki lea duođaid čájehan man dehálačča sámi deaivvadanbáikkit leat midjiide. Mii dárbbašat sámi festiválaid ja márkaniid, ii dušše dan dihte go háliidat kulturvásáhusaid, muhto maiddái danin go dárbbašit deaivvadit eará sámiiguin báikkiin gos oaidnit máilmmi sámi geahččanguovllus. Mii dárbbašat daid báikkiid gos mii leat eanetlogus ja earát bohtet min guossái. Ja dieđusge mii han dárbbašat fárrolaga earáiguin suohtastallat.
Mii sámit, mii leat okta álbmot vaikke orrutge njeallje riikkas. Giddejuvvon ráját leat stuorra roassun midjiide, go riikaráját rasttildit min fuolkevuođaid, ustitvuođaid ja eatnamiid.
Odne lea sámi álbmotbeaivi, ja dát beaivi lea min oktasaš beaivi miehta sámi. Lea ollu mii hástala justa dál ja ollu mii buktá eahpesihkkarvuođa. Muhto dát beaivi lea álo leamašan illubeaivvi, mii čalmmustahttá min vuosttas sámi riikačoahkkima Tråantes 1917:s. Lea dehálaš ávvudit, ja mis lea ollu maid ávvudit: sámi kultuvra ja giella lea eanet oidnosis almmolaš lanjain.
Mun oainnán stuorra ovdáneami dáppe Gáivuonas: go áddjá šattai bajás de ii lean sámegiella man ge veara – go eadni lei rávisolmmoš de oaččui son barggu dan dihte go máhtii sámegiela. Go mun álgen Olmmáivákki skuvlii 97:s de eai lean gallis geat gávttiin vázze – dál leat gávttit juohke sajis ja juohkelágan oktavuođas. Dolin báhče šilttaid – muhto dán áigge nuorat eai jáhke dan duohtan ge.
Jo áššit leat duođaid rievdan. Ja mun lean rámis go lean Gáivuonas eret, min sitkes máttut geat leat dáppe birgen, geat eai leat vuollánan roasuid čađa – leš go vuostebiegga boahtán Gáivuona huksenkantuvrras Anton Sjåbakkena vuostá dahje eananmihtideaddjis ja Statskogas giliolbmuid eanaeaiggádeami vuostá.
Leamaš searvevuohta ja veahkkáivuohta mii dagai ahte dalle birgejedje, ja dat ain birgeha min. Dáppe Gáivuonas leat golbma duodjesearvvi main iežaset visti, guhkká birgii boarrásiidsiida dan dihte go olbmot bukte dohko borramušaid, mis leat vaikko man ollu searvvit, ja máŋgasat áŋgiruššet máŋggain servviin. Ja mis lea guolástusfestivála ja máilmmidovddus eamiálbmotfestivála, Riddu Riđđu. Ii mihkkege dain livčče vejolaš jus mii eat livčče veahkkálaga bargan. Mis leat ollu buorit árvvut maid galgat seailluhit.
Mu mielas lea heivvolaš odne smiehtadit makkár sajádat sámevuođas lea. Ja vaikko eat sáhte ávvudit odne nugo lávet, de lea dát ain min beaivi. Ja lea vejolaš ávvudit: olgon dolastit, sámi musihka guldalit, sámi herskuid borrat.
Dat mii mu mielas lea buot somámus sámi doaluin lea oaidnit buot gávttehasaid, go dat lea buot čábbámus bivttas man dieđán. Ja justa dát sámeálbmotbeaivi lea earálágan go dat eará sámeálbmotbeaivvit. Muhto hás dát lea dat jahki go ii galgga maidige juksat ja lea issoras buorre áigi čiŋadit.
Ja mun jáhkán ahte go dát buot nohká de mis galgá máilmmi stuorámus ávvudeapmi.
Lihkku beivviin midjiide!